Жауап:
Жыл сайын республика бойынша балаларын вакцинациялаудан бас тартатын ата-аналардың саны артып келеді, көбінесе діни себептерге байланысты. Жеткен жетістіктерге байланысты жұқпалы аурулардың қаншалықты ауыр өткенін ұмыта бастадық. Аурулар мүлде жойылды деген жалған әсер қалыптасты. Сәйкесінше, иммундаудың қажеттілігіне күмән туындай бастады.
Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті (бұдан әрі – ТҚҚК) және оның аумақтық органдары вакцинациядан бас тарту динамикасы мен себептеріне мониторинг жүргізеді. 2016 жылы Қазақстан Республикасында профилактикалық екпеден 9685 бас тарту тіркелген, бұл көрсеткіш 2015 жылмен салыстырғанда 13,4%-ға жоғарылаған (2015 ж. – 8383). Ең көп бас тартулар 1 жасқа дейінгі балалар арасында – 3982 (41,1%), 1–2 жас – 2570 (26,5%), 2–5 жас – 2072 (21,4%), 6–15 жас – 617 (6,3%), 16 жастан жоғары – 444 (4,6%). Өңірлік мәліметтерді талдау барысында жоғары үлес салмақ Актөбе облысында – 19,2%, Оңтүстік Қазақстан облысында – 13,2%, Маңғыстау облысында – 11,5% және Алматы қаласында – 12,9% тіркелгені анықталды.
Бас тартудың негізгі себептері: жеке сенімдер – 45% (4360), діни сенімдер – 42,9% (4151), бұқаралық ақпарат құралдарынан (интернет-ресурстар, баспасөз, телеарна) алынған теріс ақпарат – 6,2% (600), вакциналарға сенімсіздік білдіргендер – 6,1% (589).
Вакцинациядан діни себептермен бас тарту мәселесі республиканың батыс өңірлерінде өзекті күйінде қалып отыр, мұнда бұл көрсеткіш 80%-дан жоғары. Мысалы, Атырау облысында – 88,9%, Ақтөбе облысында – 87,9%, Батыс Қазақстан облысында – 89,3% бас тарту діни себептермен болған. Оңтүстік Қазақстан облысында да бұл көрсеткіш жоғары – 71,3%.
Айта кету керек, санитариялық-эпидемиологиялық қызмет тарапынан діни қауымдастық өкілдерімен белсенді жұмыс жүргізілуде. Кездесулер барысында дін өкілдері вакцинацияға қатысты діннің оң көзқарасы туралы ақпаратты жеткізіп, бұл мәліметтер халыққа дін өкілдерінің аузынан таратылады.
Вакцинацияға қарсы белсенді түрде шығатындар – радикалды діни ағымдардың өкілдері екені анықталды. Осыған байланысты бұл топтағы адамдармен түсіндіру жұмыстарын жүргізу қиындық тудырады (олардың вакцинацияға тыйым салу жөнінде нақты ұстанымы бар, бұл мәселе бойынша диалогқа келу қиын).
Сонымен қатар, баласына вакцина салдыру мәселесін шешкенде ең алдымен ғылыми негізделген ақпарат көздеріне, вакцинопрофилактика саласындағы ғалымдар мен мамандардың жарияланымдарына сүйену қажет. Ал интернеттен алынған, нақты ғылыми деректерге немесе зерттеулерге негізделмеген, көбінесе медициналық білімі жоқ кездейсоқ адамдардың таратқан ақпараттарына сенуге болмайды.