2025 жылғы 27 сәуірден 3 мамырға дейін Еуропалық иммундау апталығы (ЕИА) өткізіледі, оның мақсаты халықты жұқпалы аурулардың алдын алу үшін (вакцинамен басқарылатын инфекциялар) иммундаудың маңыздылығы туралы хабардар ету болып табылады / С 27 апреля по 3 мая 2025 года проводится Европейская неделя иммунизации (ЕНИ), целью которой является осведомленность населения о значении иммунизации для профилактики инфекционной заболеваемости (вакциноуправляемые инфекции)

С 27 апреля по 3 мая 2025 года проводится Европейская неделя иммунизации (ЕНИ), целью которой является осведомленность населения о значении иммунизации для профилактики инфекционной заболеваемости (вакциноуправляемые инфекции).
В этом году ЕНИ проводится под лозунгом «Добиться иммунизации для всех – в наших силах».
В Казахстане вопросы иммунизации являются одним из приоритетных направлений в сфере здравоохранения. Благодаря вакцинации населения достигнуто значительное снижение заболеваемости такими инфекциями, как дифтерия, столбняк, коклюш, краснуха, эпидемический паротит, корь, вирусный гепатит В, полиомиелит, туберкулез, гемофильная инфекция. За последние 16 лет календарь профилактических прививок претерпел большие изменения за счет расширения перечня заболеваний, при которых проводятся профилактические прививки, внедряются комбинированные прививки. В 2008 году прививка от гемофильной инфекции была включена в календарь. При введении гемофильной противоинфекционной прививки в стране значительно снизилась младенческая смертность (на 20,2%) и заболеваемость детей раннего возраста тяжелыми формами менингоэнцефалита, связанного с гемофильной палочкой. В 2009 году в календарь прививок была включена вакцинация против пневмококковой инфекции. С 2024 года – вакцина против вируса папилломы человека. Вирус папилломы человека высокого онкогенного риска является главным этиологическим фактором развития рака шейки матки. В 97% рак шейки матки ассоциирован с данным вирусом.
Наряду с Национальным календарем профилактических прививок существует также вакцинация по эпидемическим показаниям. Эти прививки делаются на отдельных территориях или в определенных группах населения, например, прививки от гепатита А, гриппа, клещевого энцефалита, туляремии, сибирской язвы, бешенства.
В Национальный календарь профилактических прививок вошли вакцины:
— «БЦЖ» вводится детям в 1-4 день (против туберкулеза);
— Вакцина «ВГВ» вводится детям в 1-4 день жизни, а также в 2 и в 4 месяца (гепатит В — это потенциально опасное для жизни инфекционное заболевание печени, возбудителем которого является вирус гепатита В (HBV);
— Вакцина «АбКДС-ВГВ-Хиб-ИПВ» вводится детям в 2 и в 4 месяца (защищает против 6 инфекций: коклюша, дифтерии, столбняка, гемофильной инфекции, вирусного гепатита В, полиомиелита);
— Вакцина «АбКДС-Хиб-ИПВ» вводится детям в 3 и в 18 месяцев (защищает против 5 инфекций: коклюша, дифтерии, столбняка, гемофильной инфекции, полиомиелита);
— Вакцина «ОПВ» вводится детям в 12-15 месяцев (защищает против полиомиелита);
— Вакцина «Пневмо» вводится детям в 2, в 4 и в 12 месяцев (пневмококковые инфекции является причиной целого ряда заболеваний, как серьезных, например менингит, сепсис и пневмония, так и легких, но более распространенных инфекций, например синусит и отит среднего уха);
— Вакцина «ККП» вводится детям в возрасте 12-15 месяцев и в 6 лет (прививка от кори, краснухи и паротита). Корь — это чрезвычайно заразная вирусная инфекция. Передается воздушно-капельным путем. Самое страшное осложнение после кори — подострый склерозирующий панэнцефалит (ПСП), когда вирус кори поражает мозг и спустя время (месяцы или годы) это приводит к физической и умственной деградации и инвалидности;
-Вакцина против ВПЧ вводится девочкам в 11 и 11,5 лет (против вируса папилломы человека).
Прививка сначала проходит лабораторный и клинический контроль по безопасности и эффективности. Кроме того, проверяется каждая партия прививок, произведенных производителем. При регистрации в стране, использующей вакцину, проводится тщательное исследование.
С помощью прививок можно значительно снизить количество заболеваний и смертей, вызванных многочисленными инфекционными заболеваниями, а некоторые полностью искоренены (натуральная оспа, полиомиелит).
По данным Всемирной организации здравоохранения, ежегодно во всем мире более 1,5 миллиарда человек, или около 1/3 от общей численности населения, проходят процедуру иммунизации.
Цель государственной политики в области иммунопрофилактики направлена на профилактику инфекционной заболеваемости, а в случае ввоза извне – на локализацию и ликвидацию инфекционных заболеваний.
В соответствии с Национальным календарем прививок вакцинация населения проводится бесплатно.

2025 жылғы 27 сәуірден 3 мамырға дейін Еуропалық иммундау апталығы (ЕИА) өткізіледі, оның мақсаты халықты жұқпалы аурулардың алдын алу үшін (вакцинамен басқарылатын инфекциялар) иммундаудың маңыздылығы туралы хабардар ету болып табылады.
Биылғы жылы ЕНА «Барлығына иммундауға қол жеткізу – біздің қолымызда» ұранымен өткізіледі.
Қазақстанда иммундау мәселелері денсаулық сақтау саласындағы басым бағыттардың бірі болып табылады. Халықты вакцинациялаудың арқасында дифтерия, сіреспе, көкжөтел, қызамық, індеттік паротит, қызылша, В вирустық гепатиті, полиомиелит, туберкулез, гемофильді жұқпа сияқты инфекциялармен сырқаттанушылық деңгейінің айтарлықтай төмендеуіне қол жеткізілді. Соңғы 16 жылда профилактикалық егулер күнтізбесі профилактикалық егулер жүргізілетін аурулардың тізбесін кеңейту есебінен үлкен өзгерістерге ұшырады, аралас екпелер енгізілуде. 2008 жылы гемофильді жұқпаға қарсы егу күнтізбеге енгізілді. Гемофильді жұқпаға қарсы екпені енгізу кезінде елімізде нәрестелер өлім-жітімі (20,2%) және гемофильді таяқшаға байланысты менингоэнцефалиттің ауыр түрлерімен ерте жастағы балалардың аурушаңдығы айтарлықтай төмендеді. 2009 жылы екпе егу күнтізбесіне пневмококк инфекциясына қарсы екпе егу енгізілді. 2024 жылдан бастап-адам папилломавирусына қарсы вакцина. Қатерлі ісік қаупі жоғары адам папилломавирусы жатыр мойны обырының дамуының негізгі этиологиялық факторы болып табылады. 97% жатыр мойны обыры осы вируспен байланысты.
Ұлттық профилактикалық егу күнтізбесімен қатар эпидемиялық көрсеткіштер бойынша егу күнтізбесі де бар. Бұл егулер жеке аумақтарда немесе халық арасындағы белгілі бір топтарда жасалады, мысалы, А гепатитіне, тұмауға, кене энцефалитіне, туляремияға, күйдіргіге, құтырмаға қарсы егу.
Қазақстанда вакцинация міндетті болып табылады:
— БЦЖ балаларға 1-4 күнде енгізіледі (туберкулезге қарсы);
— ВВГ вакцинасы балаларға өмірдің 1-4 күнінде, сондай-ақ 2 және 4 айда енгізіледі (В гепатиті (HBV) қоздырғышы болып табылатын өмірге қауіп төндіретін бауырдың жұқпалы ауруы;
-АбКДС-ВГВ-Хиб-ИPV вакцинасы балаларға 2 және 4 айда енгізіледі (6 инфекцияға қарсы қорғайды: көкжөтел, дифтерия, сіреспе, гемофильді инфекция, В вирустық гепатиті, полиомиелит);
-АбКДС-Хиб-ИPV вакцинасы балаларға 3 және 18 айда енгізіледі (5 инфекцияға қарсы қорғайды: көкжөтел, дифтерия, сіреспе, гемофильді инфекция, полиомиелит);
— ОПВ вакцинасы балаларға 12-15 айда енгізіледі (полиомиелитке қарсы қорғайды);
— Пневмо вакцинасы балаларға 2, 4 және 12 айда енгізіледі (пневмококк инфекциясы менингит, сепсис және пневмония сияқты ауыр аурулардың, сондай-ақ жеңіл, бірақ жиі кездесетін инфекциялардың, мысалы, синусит пен ортаңғы құлақтың отитінің себебі болып табылады);
— ҚҚП вакцинасы 12-15 айлық және 6 жастағы балаларға енгізіледі (қызылшаға, қызамыққа және паротитке қарсы егу). Қызылша-өте жұқпалы вирустық инфекция. Ауа тамшылары арқылы беріледі. Қызылшадан кейінгі ең қорқынышты асқыну-қызылша вирусы миға әсер ететін субакуталық склерозды паненцефалит (PSP) және біраз уақыттан кейін (айлар немесе жылдар) бұл физикалық және психикалық деградацияға және мүгедектікке әкеледі;
— HPV вакцинасы — 11 және 11,5 жастағы қыздарға енгізіледі (адам папилломавирусына қарсы).
Екпе алдымен қауіпсіздік және тиімділік жағынан зертханалық және клиникалық бақылаудан өтеді. Сонымен қатар, өндіруші шығарған екпенің әр партиясын тексеріледі. Екпе қолданатын елде тіркелген кезде мұқият тексеруден өткізіледі.
Екпе егудің көмегімен көптеген жұқпалы аурушаңдықтардың салдарынан болатын аурулар мен өлім-жітім санын едәуір азайтуға болады, ал кейбіреулері толығымен жойылады (табиғи шешек, полиомиелит).
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша, әлемде жыл сайын 1,5 миллиардтан астам адам немесе жалпы халықтың шамамен 1/3 бөлігі иммундау рәсімінен өтеді.
Иммунопрофилактика саласындағы мемлекеттік саясаттың мақсаты аурушаңдықтың алдын алу, ал сырттан әкелінген жағдайда – жұқпалы ауруларды оқшаулауға және жоюға бағытталған.Ұлттық егу күнтізбесіне сәйкес халыққа екпе егу тегін жүргізіледі.