ӘЛЕУМЕТТІК ӘДІЛЕТТІЛІК: МӘМСҚ МӘМС АУДАРЫМДАРЫНЫҢ ЖОҒАРҒЫ ШЕГІНІҢ ӨЗГЕРУІНЕ ТҮСІНІКТЕМЕ БЕРДІ / СОЦИАЛЬНАЯ СПРАВЕДЛИВОСТЬ: ФСМС ПРОКОММЕНТИРОВАЛ ИЗМЕНЕНИЕ ВЕРХНЕГО ПОРОГА ОТЧИСЛЕНИЙ НА ОСМС
ӘЛЕУМЕТТІК ӘДІЛЕТТІЛІК: МӘМСҚ МӘМС АУДАРЫМДАРЫНЫҢ ЖОҒАРҒЫ ШЕГІНІҢ ӨЗГЕРУІНЕ ТҮСІНІКТЕМЕ БЕРДІ
Мұның кімдерге қатысы бар?
Қазақстанда МӘМС-ке жарна алынатын табыстың шекті мөлшері өзгермек. Жоба «Ашық нормативтік-құқықтық актілер» порталына орналастырылып, көпшілік талқысына ұсынылды. Медициналық сақтандыру қорының Алматы қалалық филиалы мамандары енгізілгелі жатқан өзгеріс жайында түсініктеме берді.
Қазіргі таңда жұмыскерлердің жалақысынан 2% жарна ұсталады. Бірақ жарна төленетін табыстың шекті мөлшері бар. Жарна алынатын шекті мөлшер 10 ең төменгі жалақыны (ЕТЖ) немесе 850 мың теңгені құрайды. Яғни, жалдамалы жұмыскерлерден ұсталатын жарна мөлшері 17 мың теңгеден аспауы тиіс.
Не өзгермек?
Денсаулық сақтау министрлігі 2025 жылдан бастап жарна төленетін табыстың шекті мөлшерін 10 төменгі жалақыдан 50 ЕТЖ-ға дейін өсіруді ұсынған болатын. Мысалы, Қазақстандағы зейнетақы жүйесі де осы принцип бойынша жұмыс істейді.
Бұл өзгеріс кімдерге әсер етуі мүмкін?
Жалпы, бұл норма жалақысы 850 мыңнан асатын салаларға қатысты. Статистикаға сүйенсек, Қазақстанда жалдамалы жұмыскерлердің 9% ғана жоғарғы жалақы алады. Яғни, жалданып жұмыс істейтіндердің қалған 91%-ы үшін көп өзгеріс бола қоймайды.
Не үшін табыстың шекті мөлшерін өзгерту қажет?
Қазіргі таңда қазақстандық МӘМС жүйесінде табыс қанша төмен болса төленетін жарнаның проценті де жоғары болып отыр. Ал, әділеттілік тұрғысынан алып қарайтын болсақ, табысы төмен адамдар жарнаны жоғары табыс табатындардан аз төлеуі тиіс.
Осы жазбаның инфографикасынан одан да көп жауаптар таба аласыз. Карусельді айналдырыңыз.
СОЦИАЛЬНАЯ СПРАВЕДЛИВОСТЬ: ФСМС ПРОКОММЕНТИРОВАЛ ИЗМЕНЕНИЕ ВЕРХНЕГО ПОРОГА ОТЧИСЛЕНИЙ НА ОСМС
Министерство здравоохранения подготовило и опубликовало на портале «Открытые НПА» законопроект, в рамках которого предлагается в пять раз увеличить максимальный размер дохода, с которого нужно будет платить взносы и отчисления в систему ОСМС. Проект находится в свободном доступе для обсуждения.
В Фонде социального медицинского страхования дали подробные разъяснения по возможным изменениям.
Что это значит?
На начальном этапе внедрения ОСМС был предусмотрен верхний предел по доходу работника, с которого могут производиться взносы и отчисления в систему обязательного соцмедстрахования. Его размер на сегодняшний день не превышает 10 минимальных заработных плат (МЗП). То есть, взносы могут взиматься только с дохода до 850 тысяч тенге. С дохода выше взносы не производятся.
Что изменится?
Для обеспечения принципа справедливости «от каждого по возможностям, каждому по потребностям» Министерством здравоохранения предложено с 2025 года повысить верхний предел с 10 до 50-кратного размера МЗП. По такому же принципу работает пенсионная система, где верхний предел составляет 50-кратный минимальный размер заработной платы.
Зачем повышать верхний предел по доходу?
Сегодня в казахстанской модели ОСМС применяется регрессивное распределения средств. То есть, чем меньше доход, тем выше вклад в процентах от дохода. В справедливой системе люди с низкими доходами не должны платить больше, чем люди с большими доходами. Поэтому предлагаемая норма – увеличения верхнего предела до 50 МЗП — предусматривает более справедливое распределение ответственности за расходы на здоровье.
Еще больше ответов вы найдете в инфографике к этому посту. Листайте карусель.
